De begroting voor volgend jaar

Zoals ieder jaar is het begin november weer tijd voor de behandeling van de begroting door de raad. Dit jaar is dat op 12 november. In deze column wil ik u vooraf vertellen voor welke uitdagingen Alblasserdam staat. Ook leg ik uit waarom wij soms lastige keuzes hebben moeten maken voor de begroting voor 2025 en de meerjarenbegroting van 2026-2028.

Ambities bijstellen

In de begroting voor 2025 staan de inkomsten en uitgaven die we voor het komende jaar verwachten. Het is gelukt om voor het komende jaar de begroting sluitend te krijgen. Dit betekent dat de inkomsten en uitgaven in evenwicht zijn. Daarvoor was het nodig om een oplossing te vinden voor een tekort van 1,5 miljoen euro. We moeten daarom eerdere ambities bijstellen. We stellen voor aan de gemeenteraad om financiering van activiteiten van een aantal van onze lokale partners te beperken. Ook kijken we kritisch naar onze eigen organisatie. Daarnaast stellen we voor de gemeentelijke lasten voor inwoners te laten stijgen met gemiddeld 9%. Dit zijn keuzes die wij als college liever niet maken. Toch is het nodig om de gemeentelijke financiën op orde te houden. Zo zorgen we ervoor dat we gezond en met vertrouwen kunnen beginnen aan 2025. 

De regiolobby naar het Rijk 

Ook na 2025 staan we voor een enorme opgave. De plannen van het kabinet geven gemeenten geen financiële lucht. Het zogenaamde ‘ravijnjaar’ 2026 klopt nog steeds op onze voordeur. Structureel worden de inkomsten van de gemeente Alblasserdam uit het landelijke gemeentefonds vanaf 2026 verlaagd. We hebben vanaf dan minder geld te besteden. We blijven ons inzetten om extra geld te krijgen vanuit het Rijk. Deze gesprekken worden vanuit de VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) gevoerd, maar ook door onze regio Drechtsteden.

Afgelopen 24 Oktober organiseerden we als regio Drechtsteden een symposium voor tweede Kamerleden. Hierbij waren landelijke vertegenwoordigers van de VVD, BBB, D66, PvdA/GroenLinks en SGP aanwezig. Vanuit 4 domeinen Sociaal domein, Economie (Maritieme Maakindustrie), Bereikbaarheid en Wonen/Bouwen werd de regionale ambitie door wethouders uit de Drechtsteden gepresenteerd. Daarbij vroegen we om extra middelen per domein.

Er is een mooi visitekaartje afgegeven. De Tweede Kamerleden waren onder de indruk van de plannen en ambitie van onze regio. Ook werd de noodzaak voor extra geld gezien. Vooral vertegenwoordigers van de regeringspartijen gaven aan dat er landelijk weinig middelen beschikbaar zijn. Ook zij geven aan dat er keuzes gemaakt moeten worden. Er gaat landelijk bezuinigd worden. Concrete toezeggingen werden dus niet gedaan. Als regio blijven we de lobby voeren voor extra inkomsten vanuit het rijk. Tegelijk moeten we ons voorbereiden op een scenario waarbij deze middelen niet gaan komen.

In gesprek met onze partners

In de eerste helft van 2025 gaat het college hard werken om de begroting voor 2026 en daarna sluitend te krijgen, ook als we geen extra geld van het Rijk ontvangen. Voor 2026 betekent dit dat er 3 tot 3,5 miljoen bezuinigd moet worden op een totale begroting van 60 miljoen. Van onze jaarlijkse begroting van 60 miljoen wordt ongeveer 35 miljoen via partners uitgegeven.  Dit zijn alle lokale en regionale partijen die samen met de gemeente zorgen voor de voorzieningen in ons dorp. Denk bijvoorbeeld aan regionale partners als de Sociale Dienst, Dienst Gezondheid & Jeugd en de Veiligheidsregio, maar ook aan alle lokale stichtingen en verenigingen op gebied van cultuur, sport en sociaal domein. In het eerste halfjaar van 2025 gaan we met al deze partners om tafel. We maken verschillende scenario’s. Daarbij vragen we iedereen om creatief mee te denken over hoe we het met minder geld anders kan. We kijken voor de bezuinigingen van totaal 3,5 miljoen breder dan enkel de uitgaven via partners. Wel zijn deze uitgaven een groot deel van de jaarlijkse begroting. Daardoor komt een flink deel van de bezuinigingen hier vandaan.

Bij alle scenario’s is het doel steeds om de dienstverlening en voorzieningen voor inwoners zoveel als mogelijk overeind te houden. Door de mindere inkomsten wordt dit in 2026 wel een hele grote uitdaging en zal dit misschien niet altijd lukken.

Als college blijven we, samen met alle partners, onverminderd werken aan een financieel gezonde gemeente. We willen een dorp zijn waar mensen prettig wonen, werken en recreëren. Waar inwoners en ondernemers zich thuis voelen. En waar nieuwe generaties verder kunnen bouwen aan ons mooie dorp. 

Ramon Pardo
Wethouder financiën