Dossier PFAS
Het is confronterend om te zien welke impact de uitstoot van PFAS heeft op de omgeving, ook voor ons als gemeente. Deze stoffen horen niet thuis in het milieu, niet in ons water, niet in onze bodem, niet in ons voedsel én niet in ons zwemwater.
Lammetjeswiel is veilig
RIVM heeft het zwemwater van onder andere het Lammetjeswiel in Alblasserdam onderzocht. De provincie geeft, op advies van het RIVM, aan dat zwemmen in het Lammetjeswiel veilig is. Er is daarom geen gewijzigd zwemadvies gekomen van de provincie Zuid-Holland. Voor informatie kunt u bellen met de zwemwatertelefoon via telefoonnummer: 0800-9036. Ook kunt u kijken op de website www.zwemwater.nl.
Standpunt: “nul uit de pijp”
De uitstoot van PFAS moet naar nul en wel zo snel mogelijk. Deze stoffen horen niet thuis in het milieu. Het is niet voor niets dat wij ons samen met de provincie, de buurgemeenten, GGD, OZHZ, de waterschappen en de drinkwaterbedrijven hard maken om die uitstoot terug te dringen. Daarin zijn al grote stappen gezet. Maar dat gaat ons nog niet ver genoeg. Veel van de problemen waar we nu mee kampen, komen door uitstoot uit het verleden. Dat onderstreept de noodzaak voor ‘nul uit de pijp’ en voor een verbod op PFAS.
Nieuwsoverzicht
Voor een overzicht van alle nieuwsberichten over dit dossier, kijkt u op deze nieuwspagina.
Veelgestelde vragen
Wat betreft gezondheidsrisico’s is het meest bekend over de PFAS-stoffen: PFOA en PFOS. Als mensen veel en vaak in contact komen met deze stoffen, kunnen mensen hier ziek van worden. Zo kunnen PFOA en PFOS kankerverwekkend zijn. De GGD heeft eerder onderzocht of er sprake is van meer gevallen van kanker door PFAS in de omgeving van de fabriek, dat is niet het geval. De GGD krijgt ook vragen over bloedonderzoek. Of je ziek wordt van PFAS hangt ook af van hoe vaak iemand in contact is geweest met deze PFAS-stoffen, hoe lang dit duurde en andere persoonlijke gezondheidsfactoren, zoals leefstijl. Bekijk de folder van de GGD hierover.
In Zuid-Holland Zuid levert Evides Waterbedrijf het drinkwater aan Dordrecht en en Oasen aan Sliedrecht, Papendrecht, Molenlanden en Alblasserdam. Zij controleren het drinkwater op PFAS. De analysetechnieken om PFAS nauwkeurig te meten verbeteren steeds. Hierdoor kunnen zij heel nauwkeurig zeer kleine hoeveelheden meten.
Het drinkwater is veilig
In het drinkwater kunnen kleine hoeveelheden PFAS voorkomen. Het drinkwater dat bij u uit de kraan komt is veilig. U kunt het gewoon drinken. Het drinkwater van Evides en Oasen voldoet overal aan de Europese drinkwaternorm van 100 nanogram PFAS per liter drinkwater. Een nanogram is zo klein als eenmiljoenste deel van een suikerkorrel. De PFAS-waarden liggen onder de nieuwe Europese drinkwaternorm die in januari 2026 ingaat.
Het spaarbekken in Dordrecht vlak naast het terrein van Chemours
Bij het kijken van de uitzending van Zembla lijkt het alsof het waterbedrijf het drinkwater vlakbij de fabriek Chemours maakt. Dat is niet zo. Het spaarbekken dat vlak naast Chemours ligt, wordt niet gebruikt voor het maken van drinkwater. Het drinkwater dat in Dordrecht uit de kraan komt, maakt Evides van grondwater en oppervlaktewater, dat is opgeslagen in spaarbekkens in de Brabantse Biesbosch.
De uitstoot van PFAS door Chemours (voorheen DuPont) is in de omgeving terecht gekomen. Helaas dus ook in het water in onze regio, zoals sloten en plassen. Het waterschap meet PFAS in deze wateren. Ook in zwemplassen in onze regio. Dat roept de vraag op of je daar wel veilig kunt zwemmen. Om daar antwoord op te kunnen geven, is het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) een onderzoek gestart. Dat richt zich op de vraag: hoe veel PFAS krijg je eigenlijk binnen als je in natuurzwemplassen zoals de Merwelanden of het Lammetjeswiel zwemt? En levert dat risico's op voor de gezondheid?
Er is op dit moment geen advies voor sluiting van het zwemwater in het Lammetjeswiel, of op andere plekken in Alblasserdam en de regio. De provincie Zuid-Holland is verantwoordelijk voor het zwemwater. Zij kunnen bijvoorbeeld vanwege veiligheid of hygiëne een zwemverbod instellen of een negatief zwemadvies afgeven. Dat is niet gebeurd.
Als het onderzoek van het RIVM is afgerond, geeft de provincie op basis van die informatie een nieuw advies aan ons. We hopen dat dat er snel is. Zodra we meer weten, informeren we onze inwoners direct. Voor informatie over zwemwater kunt u bellen met de zwemwatertelefoon via telefoonnummer: 0800-9036. Ook kunt u kijken op de website www.zwemwater.nl. Wilt u meer weten of PFAS en gezondheid? Kijk dan op de website van de GGD. Ook bij het RIVM vindt u heel veel informatie over PFAS en de onderzoeken die zijn uitgevoerd.
PFAS zitten in kleine hoeveelheden in veel producten die we allemaal dagelijks nodig hebben, zoals voedsel, drinkwater en kleding. Het kan ook in veel andere producten zitten. Het is daarom bijna niet mogelijk om helemaal te voorkomen dat u in aanraking komt met PFAS.
Er wordt veel onderzoek gedaan naar de blootstelling aan PFAS. Ook de komende tijd komt hierover meer kennis, en kunnen betere adviezen worden gegeven.
Op de volgende websites kunt u meer lezen over waar PFAS allemaal inzit, wat de gevolgen van PFAS kunnen zijn, en wat u zelf kunt doen om de blootstelling te beperken.
- ggdleefomgeving.nl
- ggdleefomgeving.nl/schadelijke-stoffen/pfas/pfas-en-gezondheid/
- waarzitwatin.nl
- waarzitwatin.nl/stoffen/pfas
- ozhz.nl/dossiers/pfasinmijntuin/
Op deze websites staan ook verwijzingen naar informatie over andere stoffen dan PFAS. Zo staat er op waarzitwatin.nl/producten per groep producten aangegeven welke stoffen erin kunnen zitten, en of het gebruik van de producten veilig is.
De vier gemeenten Dordrecht, Molenlanden, Sliedrecht en Papendrecht spanden een rechtszaak aan tegen Chemours. Daarnaast hebben de gemeenten regelmatig contact met de andere overheden, zoals de provincie en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en andere instellingen zoals de waterschappen, drinkwaterbedrijven, RIVM en andere gemeenten die met PFAS problemen te maken hebben. 4
We moeten naar nul-uit-de-pijp
De fabriek van DuPont/Chemours stoot sinds 2012 géén PFOA meer uit. Ook is veel gebeurd om de uitstoot van andere PFAS-stoffen terug te dringen. Het zijn goede stappen, maar het is wat ons betreft niet genoeg. Wij vinden dat de fabriek zelf verantwoordelijkheid moet nemen en zo snel mogelijk de stap moet zetten naar helemaal geen uitstoot van PFAS-stoffen. Daar spreken we het bedrijf op aan.
College Alblasserdam steunt buurgemeenten bij dossier Chemours en Dupont
Lees hier de Gezamenlijke reactie Dordrecht, Sliedrecht, Papendrecht en Molenlanden op onderzoek Industrie en Omwonenden van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Het college van Alblasserdam ondersteunt de verklaring van de buurgemeenten over de uitzending van Zembla.
Hieronder vindt u per onderwerp extra websites. Op deze websites leest u meer over PFAS, wat de gevolgen van PFAS kunnen zijn, en wat u zelf kunt doen om contact met PFAS te beperken.
Vragen over gezondheid?
Waar zit PFAS in?
Dit vindt u op de website waaritwatin.nl.
Waterdrinkbedrijven
Vragen voor mensen met een moestuin
Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid geeft adviezen voor mensen met een moestuin op hun website.
Alle gemeentelijke informatie over Chemours
Op www.dordrecht.nl/chemours vindt u alle gemeentelijke informatie vanaf 2016 over de uitgevoerde onderzoeken en acties die de 4 gemeenten gezamenlijk ondernemen op het dossier Chemours.