Zorg(en)

Onlangs verscheen de perspectiefnota 2020. Hierin beschrijft het college de financiële ontwikkelingen die op ons af komen en de keuzes om die ontwikkelingen in de begroting te verwerken.

Net als veel andere gemeenten voorziet Alblasserdam aanzienlijke tekorten als gevolg van flinke kostenstijgingen voor jeugdzorg en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). -Mensen die ondersteuning nodig hebben om zelfstandig te kunnen wonen en bewegen, kunnen een beroep doen op deze wet.- Zonder aanvullende maatregelen komt de gemeente jaarlijks 2 miljoen euro tekort op een begroting van tussen de 45 en de 50 miljoen euro.

Alarmerend

Dat is geen fijne boodschap in een tijd dat het economisch voorspoedig gaat. Een belangrijke oorzaak is dat het Rijk onvoldoende middelen aan gemeenten geeft om taken voor zorg, werk en jeugd te bekostigen. Tegelijk stijgen de kosten in de jeugdzorg en de Wmo zo aanzienlijk dat er meer aan de hand is. De marktwerking neemt ongezonde vormen aan en de vraag is enorm gestegen. Omdat gemeenten een zorgplicht hebben, moeten ze leveren wat wordt gevraagd. In de regio Zuid-Holland Zuid geven we bijna 20% meer uit aan jeugdzorg dan het Rijksbudget van 96 miljoen euro. De kosten voor de Wmo stijgen in de Drechtsteden bij onveranderd beleid met 20 miljoen euro. Dat is alarmerend. Regionaal en lokaal zijn maatregelen nodig om deze ontwikkeling te keren. Landelijk gaan inmiddels al geluiden op om de zorgplicht te beperken.

Fundamenteel debat

Het opvoeden en opgroeien van kinderen verloopt niet altijd makkelijk en verdient alle aandacht. Maar in geen enkel land ter wereld krijgen zoveel kinderen een vorm van professionele zorg. De trend van steeds meer behandelingen moet worden gekeerd. Wat hoort bij opvoeden en opgroeien en waar begint zorg? Over deze vraag moeten we met elkaar een fundamenteel debat voeren. Bij de Wmo zien we dat het landelijk ingevoerde abonnementstarief (maximale eigen bijdrage per vier weken) een forse stijging van zorgaanvragen tot gevolg heeft gehad. De eerste maanden van 2019 stegen de aanvragen met 15%. Hiervoor heeft het Rijk tot op heden maar beperkt compensatie geboden.

Keuzes maken

Het is aan de gemeente om deze ontwikkelingen te keren en maatregelen te nemen. Vooralsnog is er geen zicht op extra Rijksmiddelen. Dan blijven de volgende mogelijkheden over: Uitgaven beperken door plannen aan te passen, beleid bijstellen of ambities verlagen. Anderzijds kan de gemeente de woonlasten verhogen. Tijdelijk reserves inzetten is een manier om tekorten op te vangen. Het oplossen van dit probleem is een zorg, maar ook een uitdaging. Het stelt ons voor de vraag wat echt belangrijk is, wat later kan of geschrapt kan worden. De komende tijd gaan we met inwoners, ondernemers en maatschappelijke partners in gesprek om samen tot oplossingen komen. Als eerste is de gemeenteraad aan zet op 9 en 10 juli. Richting geven en keuzes maken is meer dan ooit nodig.

Peter Verheij
Wethouder